Η κατάσταση που επικρατεί γύρω από τον θεσμό των προστατευόμενων μαρτύρων στην Ελλάδα αποδεικνύει πόσο η νομοθέτηση γίνεται συχνά για να εξυπηρετήσει πολιτικά και προσωπικά συμφέροντα. Κυριότερο παράδειγμα αυτού είναι η πρόσφατη απόφαση της εισαγγελίας, που οδήγησε στην άρση της προστασίας των μαρτύρων στο σκάνδαλο της Novartis. Η εν λόγω απόφαση καταργεί ουσιαστικά την προστασία που παρέχεται στους μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος και ενισχύει την ατμόσφαιρα τρομοκρατίας και εκφοβισμού όσων θα ήθελαν να καταθέσουν.
Η αρχή της διαδικασίας αυτής τοποθετείται το 2014 με την υποχρεωτική ενσωμάτωση ευρωπαϊκής οδηγίας για την προστασία μαρτύρων από τους τότε κυβερνώντες Σαμαρά και Βενιζέλο. Όμως, οι μάρτυρες κατέληξαν να καταστούν επικίνδυνοι για αυτούς, δίνοντάς τους δημοσιονομική ευθύνη για σκάνδαλα στα οποία ενεπλάκησαν. Αυτό είχε ως συνέπεια η ΝΔ, μετά την ανάληψη της εξουσίας, να αναζητήσει τρόπους κατάργησης των διαδικασιών προστασίας τους.
Παρά τις πιέσεις από τον ΟΟΣΑ και τις ευρωπαϊκές οδηγίες, η κυβέρνηση επέλεξε να προχωρήσει σε νομικές τροποποιήσεις που αποδυναμώνουν τον θεσμό. Ακολουθώντας μια σειρά από νομοθετικές αλλαγές, όπως ο νόμος 4855/2021, η ΝΔ κατάφερε να ανοίξει δρόμο για την αποκάλυψη των στοιχείων των μαρτύρων και να καταστήσει την ανώνυμη μαρτυρία επικίνδυνη και αναποτελεσματική.
Το αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας είναι η πλήρης αποδυνάμωση της διαφάνειας και η αύξηση της ατιμωρησίας. Τα πολιτικά πρόσωπα που ενδέχεται να εμπλέκονται σε σκάνδαλα βρίσκονται επί του παρόντος σε μια ασφαλή θέση, ενώ οι μάρτυρες του δημοσίου συμφέροντος κινδυνεύουν. Το ελληνικό δικαστικό σύστημα, το οποίο θα μπορούσε να πα play a pivotal role in combating corruption, τώρα συνηγορεί στην απομάκρυνση των μαρτύρων από τα δημόσια δεδομένα και την αποφυγή της λογοδοσίας.
Η επίθεση κατά του θεσμού του προστατευόμενου μάρτυρα είναι ένα σήμα κινδύνου για την ελληνική δικαιοσύνη και τον κοινωνικό ιστό, που δείχνει πόσο βαθιά έχει ριζώσει η διαφθορά στη χώρα. Η επιτυχία της αμερικανικής δικαιοσύνης στην προστασία και αναγνώριση αυτών των μαρτύρων υπογραμμίζει τη διαφορά στη νοοτροπία που επικρατεί στις δύο χώρες: ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες ενθαρρύνουν τη συμβολή των μαρτύρων στη δικαιοσύνη, η Ελλάδα δείχνει εντελώς αντίθετη κατεύθυνση. Πηγή: documentonews.gr
